كتاب ها نقش زيادي در زندگي ما دارند، شما مي توانيد با خواندن كتاب هاي مورد علاقه خود، از ساعت هاي خسته كننده زندگي خود دور باشيد و ساعت ها لحظات زندگي خود را به كتاب ها بسپاريد، كتاب ها و داستان ها مي توانند براي ساعت ها شما را از زندگي واقعي خود دور كنند و ذهن تان را آزاد كنند. انتخاب كتاب براي خواندن براي هر فردي به سليقه همان فرد مي باشد. اين افراد مي توانند با در نظر گرفتن سليقه خود بهترين كتاب ها و داستان ها را براي خواندن انتخاب كنند. در اين مطلب مي خواهيم در مورد يكي از بهترين كتاب ها اثري ماندگار از ماريو بارگاس، صحبت كنيم. اين نويسنده تا به الان آثار زيادي را از خود به جاي گذاشته است اما اين كتاب يكي از بهترين آثار او مي باشد. كتابي كه در اين مطلب مي خواهيم به شما معرفي كنيم با عنوان چرا ادبيات مي باشد. اين كتاب كه به زبان انگليسي نوشته شده بود به زبان فارسي ترجمه شد و در نهايت مورد استقبال افراد زيادي قرار گرفت. شما با خواندن اين كتاب مي توانيد به كتاب ها و رمان ها علاقه زيادي را پيدا كنيد. در ادامه در مورد اين كتاب بيشتر توضيح مي دهيم.
پشت جلد كتاب آمده است:
ادبيات، عشق، تمنا و رابطه جنسي را عرصهاي براي آفرينش هنري كرده است. در غياب ادبيات، اروتيسم وجود نميداشت. عشق و لذت و سرخوشي بيمايه ميشد و از ظرافت و ژرفا و از آن گرمي و شوري كه حاصل خيالپردازي ادبي است بيبهره ميماند. براستي گزافه نيست اگر بگوييم آن زوجي كه آثار گارسيلاسو، پترارك، گونگورا يا بودلر را خواندهاند، در قياس با آدمهاي بيسوادي كه سريالهاي بيمايه تلويزيوني آنان را بدل به موجوداتي ابله كرده، قدر لذت را بيشتر ميدانند و بيشتر لذت ميبرند.
در دنيايي بيسواد و بيبهره از ادبيات، عشق و تمنا چيزي متفاوت با آنچه مايه ارضاي حيوانات ميشود نخواهد بود، و هرگز نميتواند از حد ارضاي غرايز بدوي فراتر برود.
از جمله ديگر آثار ماريو بارگاس يوسا ميتوان به جنگ آخر زمان – گفتگو در كاتدرال – سور بز و مرگ در آند اشاره كرد. معرفي كتاب سور بز را نيز ميتوانيد در كافهبوك مطالعه كنيد. شاهكاري كه آن را جزء كتابهاي پيشنهادي كافهبوك قرار دادهايم.
[ معرفي كتاب: رمان سور بز اثر ماريو بارگاس يوسا ]
كتاب چرا ادبيات
اين كتاب، كه عنوان آن از مقاله نخست كتاب گرفته شده است، شامل دو مقاله، يك سخنراني و يك مصاحبه با ماريو بارگاس يوسا است كه عنوانهاي آن چنين است: چرا ادبيات / فرهنگ آزادي / امريكاي لاتين: افسانه – واقعيت / سرخوشي و كمال.
بخش اول كتاب تكاندهندهترين و آگاهيبخشترين بخش آن است. چرا ادبيات يك مقاله درجه يك و سطح بالا است كه ماريو بارگاس يوسا در آن به اهميت خواندن ادبيات و رمان اشاره ميكند و همچنين به مشكلات ناشي از نخواندن و جامعهاي كه در آن ادبيات جايگاهي ندارد پرداخته است. به اعتقاد يوسا، ادبيات جزء ضروريترين و مهمترين فعاليتهاي ذهني آدمي است. فعاليتي كه از جنبههاي مختلف به فرد و در مقياس بزرگتر به جامعه كمك ميكند. او به بهترين شكل ممكن و با دلايل قانعكننده اين تصور اشتباه را كه ادبيات را نوعي وقتگذراني تجملي ميدانند، رد ميكند.
بهانههايي كه در برابر خواندن ادبيات ميآوريم، مانند اينكه وقت ندارم و بايد كار كنم، حوصله خواندن داستان ندارم، وقت انجام كار تجملي كه غير ضروري هم است ندارم و غيره، از نظر يوسا به شدت محكوم است و در همين مقاله كوتاه ميبينيم كه اين افراد تا چه حد اشتباه ميكنند.
بخش دوم كتاب سخنراني يوسا در سال ۲۰۰۰ در سلسله برنامههاي بانك توسعه كشورهاي امريكايي است كه در آن درباره فرهنگ و هجوم فرهنگي صحبت ميكند. بخش سوم نيز درباره آمريكاي لاتين است. اين دو بخش از كتاب تا حدودي شبيه به هم و از جمله دغدغههاي يوسا هستند. ميدانيم كه يوسا در اغلب رمانهاي خود به حوادث مختلف در كشورهاي لاتين پرداخته است. به عنوان مثال در كتاب سور بز به ديكتاتوري در كشور دومينيكن پرداخته است.
بخش آخر كتاب كه گفتگوي دو نفر با يوسا است قسمت عمده كتاب را شامل ميشود. در اين مصاحبه يوسا بازهم به اهميت ادبيات اشاره ميكند و علاوه بر دنياي جواب دادن سوالهاي كلي در اين باره، به سوالهايي درباره كتابهايش و اينكه چطور نويسنده شد پاسخ ميدهد. پس از بخش اول كتاب، اطلاعات اين قسمت نيز به خواننده آگاهي خوبي ميدهد.
[ مطلب مرتبط: كتاب صد سال تنهايي اثر گابريل گارسيا ماركز – ادبيات آمريكاي لاتين ]
كتاب چرا ادبيات اثر ماريو بارگاس يوسا
يوسا در اين كتاب در كمال آرامش و با حوصله به مخاطب ثابت ميكند كه ادبيات مهم است. حتي بيشتر از آنچه كه فكر ميكنيد اهميت دارد. اما تصور ميكنم كه اگر اين سوال را از فرد ديگري بپرسيد، ممكن است برآشفته شود. كسي كه اهميت ادبيات را درك نكرده است، از نظر ذهني شايد هنوز آمادگي پرسيدن اين سوال را ندارد. به عنوان مثال در بخشي از همين مقاله آمده است:
بورخس هميشه از اين پرسش كه «فايدهي ادبيات چيست؟» برآشفته ميشد. او اين پرسش را ابلهانه ميشمرد و در پاسخ آن ميگفت «هيچ كس نميپرسد فايدهي آوازِ قناري و غروبِ زيبا چيست.» اگر اين چيزهاي زيبا وجود دارند و اگر به يُمنِ وجود آنها، زندگي حتي در يك لحظه كمتر زشت و كمتر اندوهزا ميشود، آيا جستجوي توجيه عملي براي آنها كوتهفكري نيست؟ (كتاب چرا ادبيات اثر ماريو بارگاس يوسا – صفحه ۱۲)
يوسا و همه علاقهمندان ادبيات بر اين باورند كه جامعه مدرن و دموكراتيك با شهرونداني آزاد، بدون مطالعه و خواندن ادبيات حاصل نميشود. در واقع ادبيات نقطه مشتركي بين اديان و نژادها و سياستها و باورهاي اجتماعي مختلف است. هيچچيز بهتر از ادبيات نشاندهنده اين تفاوتهاي قومي و فرهنگي نيست. و به نقل از يوسا در اين كتاب جامعهاي كه ادبيات مكتوب ندارد، در قياس با جامعهاي كه مهمترين ابزار ارتباطي آن يعني كلمات، در متون ادبي پرورده شده و تكامل يافته، حرفهايش را با دقت كمتر و وضوح كمتر بيان ميكند. جامعه بيخبر از خواندن كه از ادبيات بويي نبرده، همچون جامعهاي از كر و لالها دچار زبانپريشي است و به سبب زبان ناپخته و ابتدايياش مشكلات عظيم در برقراري ارتباط خواهد داشت.
درباره تكتك جملات و پاراگرافهاي مقاله چرا ادبيات ميتوان صحبت كرد و موضوعات آن را بررسي داد و پيشنهاد ميكنيم كه اين كتاب را حتما مطالعه كنيد. در واقع ما هم به سهم خود، براي نشان دادن جدي بودن و اهميت اين كتاب، آن را جزء كتابهاي پيشنهادي كافهبوك قرار دادهايم و خواندن آن را به همه توصيه ميكنيم. حال اگر شما كسي هستيد كه مدام از شما پرسيده ميشود: چرا رمان ميخواني و مثلا كتابهاي موفقيت نميخواني؟ چرا اينقدر به داستان و رمان علاقه داري؟ چرا كتابهاي روانشناسي و فلسفه مطالعه نميكني؟ و انبوه ديگري از اين سوالات، خواندن اين كتاب بايد در اولويت شما باشد.
البته كه پاسخ به سوال چرا ادبيات، ميتواند بسيار فراتر از مواردي باشد كه يوسا آن را مطرح كرده است. اما نكاتي كه در اين كتاب آمده است، از جمله مهمترين و كليديترين موارد است. ما نيز در كافهبوك قبلا مطلبي كوتاه تحت عنوان چرا بايد كتاب بخوانيم منتشر كرديم كه شما نيز ميتوانيد مطالعه كنيد و نظرات خود را با ما در ميان بگذاريد.
سه بخش ديگر كتاب چرا ادبيات نيز نكات خوب و قابل توجهي دارند اما در مقابل ابهت قسمت اول شايد كمتر به چشم آيند. اما پيشنهاد ميكنم اگر به يوسا علاقه داريد و رمانهاي سور بز، جنگ آخر زمان و گفتگو در كاتدرال را خواندهايد، مصاحبه يوسا را با دقت دوچندان بخوانيد. در اين گفتگو، يوسا نكات مهمي را در رابطه اين كتابها مطرح ميكند. اميدواريم به زودي رمانهاي ديگر يوسا را در كافهبوك معرفي كنيم.
در آخر شايد براي شما جالب باشد بدانيد كه در كتاب چرا ادبيات از كتابهاي زير اسم برده شده است (معرفي اين كتابهاي در كافهبوك نيز منتشر شده است):
- كتاب مادام بوواري
- كتاب جنگ و صلح
- كتاب در جستجوي زمان از دست رفته
- كتاب صد سال تنهايي
- كتاب دن كيشوت
- كتاب ۱۹۸۴
[ معرفي كتاب: رمان آئورا اثر كارلوس فوئنتس ]
جملاتي از متن كتاب چرا ادبيات؟
- چرا ادبيات؟
معتقدم جامعه بدون ادبيات، يا جامعهاي كه در آن ادبيات – مثل مفسدهاي شرمآور – به گوشهكنار زندگي اجتماعي و خصوصي آدمي رانده ميشود و به كيشي انزواطلب بدل ميگردد، جامعهاي است محكوم به توحش معنوي و حتي آزادي خود را به خطر مياندازد. (كتاب چرا ادبيات اثر يوسا – صفحه ۸)
ادبيات از آغاز تا اكنون و تا زماني كه وجود داشته باشد فصل مشترك تجربيات آدمي بوده و خواهد بود و به واسطه آن انسانها ميتوانند يكديگر را بازشناسند. و با يكديگر گفتگو كنند، و در اين ميان تفاوت مشاغل، شيوه زندگي، موقعيت جغرافيايي و فرهنگي و احوالات شخصي تاثيري ندارد. ادبيات به تكتك افراد با همه ويژگيهاي فرديشان امكان داده از تاريخ فراتر بروند. ما در مقام خوانندگان سروانتس، شكسپير، دانته و تولستوي يكديگر را در پهنه گسترده مكان و زمان درك ميكنيم و خود را اعضاي يك پيكر مييابيم، زيرا در آثار اين نويسندگان چيزهايي ميآموزيم كه ساير آدميان نيز آموختهاند، و اين همان وجه اشتراك ماست بهرغم طيف وسيعي از تفاوتها كه ما را از هم جدا ميكند. (كتاب چرا ادبيات اثر يوسا – صفحه ۱۰)
در غياب ادبيات ذهني انتقادي كه محرك اصلي تحولات تاريخي و بهترين مدافع آزادي است لطمهاي جدي خواهد خورد. اين از آن روست كه ادبيات خوب سراسر راديكال است و پرسشهايي اساسي درباره جهان زيستگاه ما پيش ميكشد. (كتاب چرا ادبيات اثر يوسا – صفحه ۱۶)
ادبيات خوب، ادبيات اصيل، همواره ويرانگر، تقسيمناپذير و عصيانگر است. چيزيست كه هستي را به چالش ميخواند. (كتاب چرا ادبيات اثر يوسا – صفحه ۱۷)
جامعه آزاد و دموكراتيك بايد شهرونداني مسئول و اهل نقد داشته باشد، شهرونداني كه ميدانند ما نياز به آن داريم كه پيوسته جهاني را كه در آنيم به سنجش درآورديم و هرچند اين وظيفه روزبهروز دشوارتر ميشود، بكوشيم تا اين جهان هرچه بيشتر شبيه دنيايي شود كه دوست داريم در آن زندگي كنيم. باري، براي شعلهور كردن آتش اينهمه ناخشنودي از هستي، هيچچيز كارآتر از مطالعه ادبيات خوب نيست. براي شكلبخشيدن به شهروندان اهل نقد كه بازيچه دست حاكمان نخواهند شد و از تحرك روحي و تخيلي سرشار برخوردارند، هيچ راهي بهتر از مطالعه ادبيات خوب نيست. (كتاب چرا ادبيات اثر يوسا – صفحه ۱۸)
دنياي بدون ادبيات، دنياي بيتمدن، بيبهره از حساسيت و ناپخته در سخنگفتن، جاهل و غريزي، خامكار در شور و شر عشق، اين كابوسي كه براي شما تصوير ميكنم، مهمترين خصلتش، سازگاري و تندادن انسان به قدرت است. (كتاب چرا ادبيات اثر يوسا – صفحه ۲۳)
- آمريكاي لاتين: فرهنگ و آزادي
واقعيت معاصر ما هنوز باردار خشونت و شگفتيهايي است كه نخستين متون ادبي ما – آن رمانهاي در قالب تاريخ يا كتابهاي تاريخي آلوده به افسانه – برايمان روايت كردهاند. (كتاب چرا ادبيات اثر يوسا – صفحه ۵۳)
يكي از بدترين معايب ما – و يكي از بهترين افسانههاي ما – اين اعتقاد است كه درماندگيمان از بيرون بر ما تحميل شده و اينكه ديگران، مثلا فاتحان اين قاره، همواره مسئول مشكلات ما بودهاند. (كتاب چرا ادبيات اثر يوسا – صفحه ۵۴)
- سرخوشي و كمال
اين تنها جنبه از فلسفه سارتر است كه من هنوز دلبستهاش هستم. اين فكر كه ادبيات «مفت و مجاني» نيست و اينكه ادبيات بههيچوجه سرگرمي محض نيست و اگرچه بسيار لذتبخش است، پيش از هر چيز ديگر، چيزي است كه بر زندگي مردم تاثير ميگذارد و چيزي كه بهطور بالقوه ميتواند جهان را تغيير بدهد. (كتاب چرا ادبيات اثر يوسا – صفحه ۶۱)
جامعهاي كه خوب ميخواند، و استعداد آفرينش ادبيات خوب را دارد، فريبدادن اين جامعه بسيار دشوارتر از جامعهاي مركب از افراد جاهل است. (كتاب چرا ادبيات اثر يوسا – صفحه ۶۳)
فكر ميكنم نويسنده بايد از همان آغاز باور داشته باشد كه ادبيات خارقالعادهترين چيز در عالم است. نوشتن هر كتاب خوب تجربه دلپذيري است. توي دنيا هيچ چيز قابل قياس با سرخوشي و احساس كمالي نيست كه به شما دست ميدهد وقتي با تلاش فراوان اين دنياي ساختگي را خلق ميكنيد. (كتاب چرا ادبيات اثر يوسا – صفحه ۹۱)
مشخصات كتاب
- عنوان: چرا ادبيات
- نويسنده: ماريو بارگاس يوسا
- ترجمه: عبدالله كوثري
- انتشارات: لوح فكر
- تعداد صفحات: ۹۳
كتاب ها نقش زيادي در زندگي ما دارند، شما مي توانيد با خواندن كتاب هاي مورد علاقه خود، از ساعت هاي خسته كننده زندگي خود دور باشيد و ساعت ها لحظات زندگي خود را به كتاب ها بسپاريد، كتاب ها و داستان ها مي توانند براي ساعت ها شما را از زندگي واقعي خود دور كنند و ذهن تان را آزاد كنند. انتخاب كتاب براي خواندن براي هر فردي به سليقه همان فرد مي باشد. اين افراد مي توانند با در نظر گرفتن سليقه خود بهترين كتاب ها و داستان ها را براي خواندن انتخاب كنند. در اين مطلب مي خواهيم در مورد يكي از بهترين كتاب ها اثري ماندگار از ماريو بارگاس، صحبت كنيم. اين نويسنده تا به الان آثار زيادي را از خود به جاي گذاشته است اما اين كتاب يكي از بهترين آثار او مي باشد. كتابي كه در اين مطلب مي خواهيم به شما معرفي كنيم با عنوان چرا ادبيات مي باشد. اين كتاب كه به زبان انگليسي نوشته شده بود به زبان فارسي ترجمه شد و در نهايت مورد استقبال افراد زيادي قرار گرفت. شما با خواندن اين كتاب مي توانيد به كتاب ها و رمان ها علاقه زيادي را پيدا كنيد. در ادامه در مورد اين كتاب بيشتر توضيح مي دهيم.
پشت جلد كتاب آمده است:
ادبيات، عشق، تمنا و رابطه جنسي را عرصهاي براي آفرينش هنري كرده است. در غياب ادبيات، اروتيسم وجود نميداشت. عشق و لذت و سرخوشي بيمايه ميشد و از ظرافت و ژرفا و از آن گرمي و شوري كه حاصل خيالپردازي ادبي است بيبهره ميماند. براستي گزافه نيست اگر بگوييم آن زوجي كه آثار گارسيلاسو، پترارك، گونگورا يا بودلر را خواندهاند، در قياس با آدمهاي بيسوادي كه سريالهاي بيمايه تلويزيوني آنان را بدل به موجوداتي ابله كرده، قدر لذت را بيشتر ميدانند و بيشتر لذت ميبرند.
در دنيايي بيسواد و بيبهره از ادبيات، عشق و تمنا چيزي متفاوت با آنچه مايه ارضاي حيوانات ميشود نخواهد بود، و هرگز نميتواند از حد ارضاي غرايز بدوي فراتر برود.
از جمله ديگر آثار ماريو بارگاس يوسا ميتوان به جنگ آخر زمان – گفتگو در كاتدرال – سور بز و مرگ در آند اشاره كرد. معرفي كتاب سور بز را نيز ميتوانيد در كافهبوك مطالعه كنيد. شاهكاري كه آن را جزء كتابهاي پيشنهادي كافهبوك قرار دادهايم.
[ معرفي كتاب: رمان سور بز اثر ماريو بارگاس يوسا ]
كتاب چرا ادبيات
اين كتاب، كه عنوان آن از مقاله نخست كتاب گرفته شده است، شامل دو مقاله، يك سخنراني و يك مصاحبه با ماريو بارگاس يوسا است كه عنوانهاي آن چنين است: چرا ادبيات / فرهنگ آزادي / امريكاي لاتين: افسانه – واقعيت / سرخوشي و كمال.
بخش اول كتاب تكاندهندهترين و آگاهيبخشترين بخش آن است. چرا ادبيات يك مقاله درجه يك و سطح بالا است كه ماريو بارگاس يوسا در آن به اهميت خواندن ادبيات و رمان اشاره ميكند و همچنين به مشكلات ناشي از نخواندن و جامعهاي كه در آن ادبيات جايگاهي ندارد پرداخته است. به اعتقاد يوسا، ادبيات جزء ضروريترين و مهمترين فعاليتهاي ذهني آدمي است. فعاليتي كه از جنبههاي مختلف به فرد و در مقياس بزرگتر به جامعه كمك ميكند. او به بهترين شكل ممكن و با دلايل قانعكننده اين تصور اشتباه را كه ادبيات را نوعي وقتگذراني تجملي ميدانند، رد ميكند.
بهانههايي كه در برابر خواندن ادبيات ميآوريم، مانند اينكه وقت ندارم و بايد كار كنم، حوصله خواندن داستان ندارم، وقت انجام كار تجملي كه غير ضروري هم است ندارم و غيره، از نظر يوسا به شدت محكوم است و در همين مقاله كوتاه ميبينيم كه اين افراد تا چه حد اشتباه ميكنند.
بخش دوم كتاب سخنراني يوسا در سال ۲۰۰۰ در سلسله برنامههاي بانك توسعه كشورهاي امريكايي است كه در آن درباره فرهنگ و هجوم فرهنگي صحبت ميكند. بخش سوم نيز درباره آمريكاي لاتين است. اين دو بخش از كتاب تا حدودي شبيه به هم و از جمله دغدغههاي يوسا هستند. ميدانيم كه يوسا در اغلب رمانهاي خود به حوادث مختلف در كشورهاي لاتين پرداخته است. به عنوان مثال در كتاب سور بز به ديكتاتوري در كشور دومينيكن پرداخته است.
بخش آخر كتاب كه گفتگوي دو نفر با يوسا است قسمت عمده كتاب را شامل ميشود. در اين مصاحبه يوسا بازهم به اهميت ادبيات اشاره ميكند و علاوه بر دنياي جواب دادن سوالهاي كلي در اين باره، به سوالهايي درباره كتابهايش و اينكه چطور نويسنده شد پاسخ ميدهد. پس از بخش اول كتاب، اطلاعات اين قسمت نيز به خواننده آگاهي خوبي ميدهد.
[ مطلب مرتبط: كتاب صد سال تنهايي اثر گابريل گارسيا ماركز – ادبيات آمريكاي لاتين ]
كتاب چرا ادبيات اثر ماريو بارگاس يوسا
يوسا در اين كتاب در كمال آرامش و با حوصله به مخاطب ثابت ميكند كه ادبيات مهم است. حتي بيشتر از آنچه كه فكر ميكنيد اهميت دارد. اما تصور ميكنم كه اگر اين سوال را از فرد ديگري بپرسيد، ممكن است برآشفته شود. كسي كه اهميت ادبيات را درك نكرده است، از نظر ذهني شايد هنوز آمادگي پرسيدن اين سوال را ندارد. به عنوان مثال در بخشي از همين مقاله آمده است:
بورخس هميشه از اين پرسش كه «فايدهي ادبيات چيست؟» برآشفته ميشد. او اين پرسش را ابلهانه ميشمرد و در پاسخ آن ميگفت «هيچ كس نميپرسد فايدهي آوازِ قناري و غروبِ زيبا چيست.» اگر اين چيزهاي زيبا وجود دارند و اگر به يُمنِ وجود آنها، زندگي حتي در يك لحظه كمتر زشت و كمتر اندوهزا ميشود، آيا جستجوي توجيه عملي براي آنها كوتهفكري نيست؟ (كتاب چرا ادبيات اثر ماريو بارگاس يوسا – صفحه ۱۲)
يوسا و همه علاقهمندان ادبيات بر اين باورند كه جامعه مدرن و دموكراتيك با شهرونداني آزاد، بدون مطالعه و خواندن ادبيات حاصل نميشود. در واقع ادبيات نقطه مشتركي بين اديان و نژادها و سياستها و باورهاي اجتماعي مختلف است. هيچچيز بهتر از ادبيات نشاندهنده اين تفاوتهاي قومي و فرهنگي نيست. و به نقل از يوسا در اين كتاب جامعهاي كه ادبيات مكتوب ندارد، در قياس با جامعهاي كه مهمترين ابزار ارتباطي آن يعني كلمات، در متون ادبي پرورده شده و تكامل يافته، حرفهايش را با دقت كمتر و وضوح كمتر بيان ميكند. جامعه بيخبر از خواندن كه از ادبيات بويي نبرده، همچون جامعهاي از كر و لالها دچار زبانپريشي است و به سبب زبان ناپخته و ابتدايياش مشكلات عظيم در برقراري ارتباط خواهد داشت.
درباره تكتك جملات و پاراگرافهاي مقاله چرا ادبيات ميتوان صحبت كرد و موضوعات آن را بررسي داد و پيشنهاد ميكنيم كه اين كتاب را حتما مطالعه كنيد. در واقع ما هم به سهم خود، براي نشان دادن جدي بودن و اهميت اين كتاب، آن را جزء كتابهاي پيشنهادي كافهبوك قرار دادهايم و خواندن آن را به همه توصيه ميكنيم. حال اگر شما كسي هستيد كه مدام از شما پرسيده ميشود: چرا رمان ميخواني و مثلا كتابهاي موفقيت نميخواني؟ چرا اينقدر به داستان و رمان علاقه داري؟ چرا كتابهاي روانشناسي و فلسفه مطالعه نميكني؟ و انبوه ديگري از اين سوالات، خواندن اين كتاب بايد در اولويت شما باشد.
البته كه پاسخ به سوال چرا ادبيات، ميتواند بسيار فراتر از مواردي باشد كه يوسا آن را مطرح كرده است. اما نكاتي كه در اين كتاب آمده است، از جمله مهمترين و كليديترين موارد است. ما نيز در كافهبوك قبلا مطلبي كوتاه تحت عنوان چرا بايد كتاب بخوانيم منتشر كرديم كه شما نيز ميتوانيد مطالعه كنيد و نظرات خود را با ما در ميان بگذاريد.
سه بخش ديگر كتاب چرا ادبيات نيز نكات خوب و قابل توجهي دارند اما در مقابل ابهت قسمت اول شايد كمتر به چشم آيند. اما پيشنهاد ميكنم اگر به يوسا علاقه داريد و رمانهاي سور بز، جنگ آخر زمان و گفتگو در كاتدرال را خواندهايد، مصاحبه يوسا را با دقت دوچندان بخوانيد. در اين گفتگو، يوسا نكات مهمي را در رابطه اين كتابها مطرح ميكند. اميدواريم به زودي رمانهاي ديگر يوسا را در كافهبوك معرفي كنيم.
در آخر شايد براي شما جالب باشد بدانيد كه در كتاب چرا ادبيات از كتابهاي زير اسم برده شده است (معرفي اين كتابهاي در كافهبوك نيز منتشر شده است):
- كتاب مادام بوواري
- كتاب جنگ و صلح
- كتاب در جستجوي زمان از دست رفته
- كتاب صد سال تنهايي
- كتاب دن كيشوت
- كتاب ۱۹۸۴
[ معرفي كتاب: رمان آئورا اثر كارلوس فوئنتس ]
جملاتي از متن كتاب چرا ادبيات؟
- چرا ادبيات؟
معتقدم جامعه بدون ادبيات، يا جامعهاي كه در آن ادبيات – مثل مفسدهاي شرمآور – به گوشهكنار زندگي اجتماعي و خصوصي آدمي رانده ميشود و به كيشي انزواطلب بدل ميگردد، جامعهاي است محكوم به توحش معنوي و حتي آزادي خود را به خطر مياندازد. (كتاب چرا ادبيات اثر يوسا – صفحه ۸)
ادبيات از آغاز تا اكنون و تا زماني كه وجود داشته باشد فصل مشترك تجربيات آدمي بوده و خواهد بود و به واسطه آن انسانها ميتوانند يكديگر را بازشناسند. و با يكديگر گفتگو كنند، و در اين ميان تفاوت مشاغل، شيوه زندگي، موقعيت جغرافيايي و فرهنگي و احوالات شخصي تاثيري ندارد. ادبيات به تكتك افراد با همه ويژگيهاي فرديشان امكان داده از تاريخ فراتر بروند. ما در مقام خوانندگان سروانتس، شكسپير، دانته و تولستوي يكديگر را در پهنه گسترده مكان و زمان درك ميكنيم و خود را اعضاي يك پيكر مييابيم، زيرا در آثار اين نويسندگان چيزهايي ميآموزيم كه ساير آدميان نيز آموختهاند، و اين همان وجه اشتراك ماست بهرغم طيف وسيعي از تفاوتها كه ما را از هم جدا ميكند. (كتاب چرا ادبيات اثر يوسا – صفحه ۱۰)
در غياب ادبيات ذهني انتقادي كه محرك اصلي تحولات تاريخي و بهترين مدافع آزادي است لطمهاي جدي خواهد خورد. اين از آن روست كه ادبيات خوب سراسر راديكال است و پرسشهايي اساسي درباره جهان زيستگاه ما پيش ميكشد. (كتاب چرا ادبيات اثر يوسا – صفحه ۱۶)
ادبيات خوب، ادبيات اصيل، همواره ويرانگر، تقسيمناپذير و عصيانگر است. چيزيست كه هستي را به چالش ميخواند. (كتاب چرا ادبيات اثر يوسا – صفحه ۱۷)
جامعه آزاد و دموكراتيك بايد شهرونداني مسئول و اهل نقد داشته باشد، شهرونداني كه ميدانند ما نياز به آن داريم كه پيوسته جهاني را كه در آنيم به سنجش درآورديم و هرچند اين وظيفه روزبهروز دشوارتر ميشود، بكوشيم تا اين جهان هرچه بيشتر شبيه دنيايي شود كه دوست داريم در آن زندگي كنيم. باري، براي شعلهور كردن آتش اينهمه ناخشنودي از هستي، هيچچيز كارآتر از مطالعه ادبيات خوب نيست. براي شكلبخشيدن به شهروندان اهل نقد كه بازيچه دست حاكمان نخواهند شد و از تحرك روحي و تخيلي سرشار برخوردارند، هيچ راهي بهتر از مطالعه ادبيات خوب نيست. (كتاب چرا ادبيات اثر يوسا – صفحه ۱۸)
دنياي بدون ادبيات، دنياي بيتمدن، بيبهره از حساسيت و ناپخته در سخنگفتن، جاهل و غريزي، خامكار در شور و شر عشق، اين كابوسي كه براي شما تصوير ميكنم، مهمترين خصلتش، سازگاري و تندادن انسان به قدرت است. (كتاب چرا ادبيات اثر يوسا – صفحه ۲۳)
- آمريكاي لاتين: فرهنگ و آزادي
واقعيت معاصر ما هنوز باردار خشونت و شگفتيهايي است كه نخستين متون ادبي ما – آن رمانهاي در قالب تاريخ يا كتابهاي تاريخي آلوده به افسانه – برايمان روايت كردهاند. (كتاب چرا ادبيات اثر يوسا – صفحه ۵۳)
يكي از بدترين معايب ما – و يكي از بهترين افسانههاي ما – اين اعتقاد است كه درماندگيمان از بيرون بر ما تحميل شده و اينكه ديگران، مثلا فاتحان اين قاره، همواره مسئول مشكلات ما بودهاند. (كتاب چرا ادبيات اثر يوسا – صفحه ۵۴)
- سرخوشي و كمال
اين تنها جنبه از فلسفه سارتر است كه من هنوز دلبستهاش هستم. اين فكر كه ادبيات «مفت و مجاني» نيست و اينكه ادبيات بههيچوجه سرگرمي محض نيست و اگرچه بسيار لذتبخش است، پيش از هر چيز ديگر، چيزي است كه بر زندگي مردم تاثير ميگذارد و چيزي كه بهطور بالقوه ميتواند جهان را تغيير بدهد. (كتاب چرا ادبيات اثر يوسا – صفحه ۶۱)
جامعهاي كه خوب ميخواند، و استعداد آفرينش ادبيات خوب را دارد، فريبدادن اين جامعه بسيار دشوارتر از جامعهاي مركب از افراد جاهل است. (كتاب چرا ادبيات اثر يوسا – صفحه ۶۳)
فكر ميكنم نويسنده بايد از همان آغاز باور داشته باشد كه ادبيات خارقالعادهترين چيز در عالم است. نوشتن هر كتاب خوب تجربه دلپذيري است. توي دنيا هيچ چيز قابل قياس با سرخوشي و احساس كمالي نيست كه به شما دست ميدهد وقتي با تلاش فراوان اين دنياي ساختگي را خلق ميكنيد. (كتاب چرا ادبيات اثر يوسا – صفحه ۹۱)
مشخصات كتاب
- عنوان: چرا ادبيات
- نويسنده: ماريو بارگاس يوسا
- ترجمه: عبدالله كوثري
- انتشارات: لوح فكر
- تعداد صفحات: ۹۳